Η Άλαβα (ονομασία στα ισπανικά Álava ['alaβa], ονομαστία στα βασκικά Araba, Άραμπα, προφορά [a'ɾaβa], επίσημα Araba/Álava ) είναι ιστορική περιοχή και επαρχία της περιφέρειας της Χώρας των Βάσκων στη βόρεια Ισπανία. Πρωτεύουσά της και έδρα των κυβερνητικών θεσμών της περιφέρειας είναι η Βιτόρια-Γκαστέις. Αποτελεί την μεγαλύτερη από τις τρεις επαρχίες της περιφέρειας και αυτή με τον μικρότερο πληθυσμό, 326.574 κατοίκους το 2017.
Χαρακτηρίζεται από μια μακροκεφαλία, δεδομένου ότι περίπου το 70% των κατοίκων της συγκεντρώνονται στο Γκαστέις με κωμοπόλεις όπως το Λάουδιο ή το Αμούριο να ξεπερνούν μετά βίας τις 10.000 κατοίκων. Περικλύει την κομητεία του Τρεβίνιο, εξκλάβιο της επαρχίας του Μπούργος.
Το ψηλότερο σημείο της είναι το όρος Γκορμπέα με ύψος 1482 μ. στα σύνορα με τη Βισκαΐα. Γενικότερα η επαρχία κυριαρχείται από την πεδιάδα της Άλαβας, ένα ευρύ οροπέδιο μεταξύ βουνών με μέσο υψόμετρο 500-600 μ. όπου εντοπίζεται και η πρωτεύουσα και που τη διαρρέει ο σημαντικότερος ποταμός της επαρχίας, Σαδόρα. Την επαρχία διαρρέει επίσης και ο Νερβιόν και στα νότια ο ποταμός Έβρος.
